Zgodnie z wprowadzonym Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług już od 1 kwietnia 2020 roku rozpocznie się wdrażanie zmiany związanej z nową strukturą JPK_VAT wśród dużych przedsiębiorców. Struktura ta obowiązywać będzie pełny krąg podmiotów gospodarczych (czyli także średnie i małe przedsiębiorstwa) od dnia 1 października 2020r., lecz już dziś warto zapoznać się z nadchodzącymi zmianami. Aby dobrze zrozumieć omawiane zagadnienie warto zwrócić szczególną uwagę na definicję samego JPK. Określamy nim Jednolity Plik Kontrolny, czyli zbiór danych, generowany z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego (przez bezpośredni eksport danych), który zawiera informacje o operacjach gospodarczych za dany okres. JPK posiada format (schemat XML) i układ, który umożliwia jego łatwe przetwarzanie. Struktury logiczne postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, o których mowa w art. 193 a § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) zostały szczegółowo przedstawione w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów1. Opisane jest tam rozróżnienie na dwie podstawowe struktury JPK VAT. Zaliczamy do nich JPK_V7M w formacie XSD charakteryzujące się deklaracją miesięczną oraz JPK_V7K w formacie XSD z deklaracją kwartalną. Celem zmiany jest uproszczenie raportowania prowadzonych ewidencji dotyczących podatku VAT przez przedsiębiorców oraz wyeliminowanie konieczności składania wielu dokumentów, zawierających szereg powielających się informacji, które każdorazowo muszą być przetwarzane w systemach informatycznych Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Rozwiązanie to pozwoli na automatyczną weryfikację każdego rozliczenia, w tym wykazanych kwot podatku należnego i naliczonego bez konieczności angażowania podatnika. Jakie struktury posiadać więc będzie nowy JPK_VAT?
Nowy pliku JPK_VAT, złożony jest z dwóch części. Pierwsza z nich to cześć deklaracyjna i zawierać będzie informacje do tej pory ujmowane w deklaracji VAT-7 oraz VAT-7k, takie jak dane podatnika i okresy, za jaki składany jest plik JPK, a także informacje niezbędne do obliczenia podatku należnego i naliczonego oraz do wysokości podatku VAT, która podlega wpłacie do urzędu skarbowego lub do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. W części tej możliwe będzie również wykazanie kwoty podatku VAT podlegającej zwrotowi, przy czym uwzględnić należy tu także sposób dokonania tego zwrotu. Druga to część ewidencyjna i składać się będzie m.in. z informacji dotyczących wartości sprzedaży bez podatku, wysokości podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego (z uwzględnieniem podziału na stawki podatku) oraz sprzedaż zwolnioną od podatku, wynikają z prowadzonej ewidencji sprzedaży. W tej części wykazać będzie należało również nowo wprowadzone grupy towarów i usług2 zgodnie z oznaczeniami GTU. Sprzedawca będzie mógł to zrobić w momencie wystawienia faktury sprzedaży lub podczas generowania nowego pliku JPK_VAT. Zgodnie z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług obowiązywać będą dwa rodzaje rozliczenia miesięczne – JPK_V7M i kwartalne – JPK_V7K. Pliki nowych, wskazanych wcześniej struktur, przedsiębiorca winien składać do 25 dnia miesiąca za poprzedni okres rozliczeniowy, wyłącznie w wersji elektronicznej, podpisanej profilem zaufanym, podpisem kwalifikowanym lub danymi autoryzującymi. Poprawne złożenie nowego pliku JPK_VAT zostanie potwierdzone Urzędowym Potwierdzeniem Odbioru.
Nowa struktura JPK_VAT 2020 zawierać będzie w szczególności informacje o zakupach i sprzedaży, wynikającej z prowadzonej ewidencji VAT za wybrany okres a także pozycje z dotychczasowej deklaracji VAT-7 lub VAT-7K oraz dodatkowe dane potrzebne do analizy poprawności rozliczenia. Ponadto nowy plik JPK_VAT zastąpi oraz połączy w jeden zbiorczy plik: VAT-ZD3, plik JPK_VAT będący potwierdzeniem danych z ewidencji VAT podatnika; VAT-7 lub VAT-7K; VAT-ZT4 oraz inne formularze dołączane do deklaracji VAT-7/VAT-7K, które obecnie dołączane są jako osobne dokumenty. Konsekwencją zapowiadanych zmian będzie likwidacja załączników VAT-ZZ, VAT-ZD, VAT-ZT, a także wniosków dołączanych do deklaracji jako osobne dokumenty. Załączniki zastępować będą pola wyboru w nowym pliku JPK. Usunięta zostanie także deklaracja VAT-27 dotycząca informacji podsumowujących o obrocie krajowym. Dane pochodzące z tej deklaracji również będą uwzględnione w nowym pliku JPK_VAT. Podatnicy VAT będą zobowiązani składać deklaracje, informacje i druki: VAT-8, VAT-9M, VAT-10, VAT-11, VAT-12, VAT-13, VAT-21, VAT-23, VAT-26, VATUE, VAT-UEK, VAT-R, VAT-Z, VIN-R, VIU-R, VIN-D i VIU-D. Warto zwrócić uwagę na jeden wyjątek, a dokładnie na usługi taksówek osobowych opodatkowanych ryczałtem na deklaracji VAT-12 oraz deklaracji VAT-8, VAT-9M, VAT-10 czy VAT-14. Ten rodzaj działalności będzie regulowany przepisami w brzmieniu dotychczasowym i nie będzie podlegał skróconej deklaracji VAT.
Jeśli zaś chodzi o format pliku to przedsiębiorcy muszą przygotować do wysyłki plik według określonego standardu. Po stronie przedsiębiorcy leży obowiązek, by plik JPK przygotowany był w formacie XML zgodnym z formatem XSD, przy czym schemat ten szczegółowo został opisany przez Ministerstwo Finansów. Wdrożone muszą zostać zatem schematy zgodne ze wzorami ksiąg podatkowych, a dane importowane winny być do odpowiednich kolumn plików JPK z prowadzonych ksiąg i dokumentów.
Podsumowując, stwierdzam, że nowa struktura JPK_VAT łączy w sobie deklarację VAT z ewidencją VAT, co sprawia, że podatnik jest zobowiązany wysyłać do urzędu skarbowego tylko jeden elektroniczny dokument JPK_VAT. Struktura zastąpi załącznik VAT-ZZ, VAT-ZD, VAT-ZT i wnioski dołączane do deklaracji jako osobne dokumenty. Ogromną zaletą dla przedsiębiorców będzie również spore ułatwienie w formalnościach. Nowa struktura JPK VAT 2020 została wprowadzona w celu uproszczenia raportowania ewidencji dotyczących podatku VAT. Za przesłanie nowego pliku JPK_VAT, który nie spełnia określonych wymogów, ustawodawca przewidział kary.
1 Biuletyn Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów stanowi główny materiał źródłowy niniejszego opracowania.
2 Oznaczenia grup towarów i usług to na przykład przy sprzedaży towarów GTU_07 – pojazdy oraz części samochodowe, GTU_09 – leki i wyroby medyczne oraz przy świadczeniu usług GTU_12 – o charakterze niematerialnym, czy GTU_13 – transportowych i gospodarki magazynowej.
3 VAT-ZD to zawiadomienie o skorygowaniu podatku należnego.
4 VAT-ZT to wniosek o przyspieszenie zwrotu podatku VAT.